مصاحبۀ وبلاگ سرخه ای ها با بانو احسانی - 94.12.20
سرکار خانم ام البنین احسانی با نام هنری (بانو احسانی)، یکی از موفق ترین افراد در زمینۀ نویسندگی، اجرا و گویندگی در صدا و سیمای استان سمنان است. این بانوی فرهیخته با صدای دلنشین و اجرای توانمندش توانسته است، نام خود را به عنوان چهرۀ ماندگار در منطقه ثبت نماید.
خانم احسانی علیرغم مشغلۀ کاری زیاد در ایام نزدیک به نوروز، دعوت ما را پذیرفت که از این بابت از ایشان سپاسگذاریم.
بانویی با انرژی هسته ای
۱- خانم احسانی، چطور با رسانه و صدا و سیما آشنا شدید؟ و آیا تصور میکردید برنامه هایتان در بین مردم استان سمنان تا این حد پرمخاطب شود؟
با سلام خدمت شما. اجازه بدید که راجع به این قضیه ابتدا توضیح بدم که چطور شد وارد دنیای اجرا شدم. قبل از اینکه من مجری شبکه استانی سمنان باشم، مجری صحنه بودم. چندین سال من در صحنه، برنامه اجرا می کردم و شروع فعالیت من در اجرای صحنه به زمانی بر می گرده که در دانشگاه علوم پایۀ دامغان دانشجو بودم. فکر می کنم که در سال آخر دانشگاه بود که یک جلسه مشاعره بین دانشگاه علوم پایۀ دامغان، دانشگاه پیام نور دامغان و دانشگاه آزاد اسلامی دامغان برگزار شد.
من در بین سه دانشگاه تونستم مقام اول رو در شعرخوانی به دست بیارم. بعد از اینکه مقام اول رو گرفتم، انجمن اسلامی دانشگاه و دیگر واحدهای فرهنگی به من برای اجرای برنامه هاشون درخواست دادند. من نپذیرفتم چون به اونها گفتم من تا بحال اجرا نداشتم ولی دوستان خیلی اصرار کردند که شعر خوانی شما بسیار خوب است و این برای ما کافیست. در نهایت قبول کردم و با ترس و لرز شروع به اجرای برنامه کردم و دو سال تمامی برنامه های دانشگاه علوم پایۀ دامغان رو اجرا می کردم. بعد از فارغ التحصیلیم، به سمنان اومدم و همکاری خودم رو برای اجرای صحنه با فرهنگ و ارشاد اسلامی سمنان ادامه دادم.
چندین برنامه براشون اجرا کردم تا اینکه در یکی از این اجراها، یکی از مسئولین صدا و سیما کار من رو دید و پیشنهاد داد تا برای تست اجرا به صدا و سیما برم. تست دادم و برای اجرا پذیرفته شدم.
اولین کار من با صدا و سیمای مرکز سمنان در اجرا، با برنامۀ جنگ آدینه بود که آقای داییان تهیه کننده بودند و با آقای امینیان این برنامه رو اجرا می کردم. در این برنامه از آقای امینیان نکته های ارزشمندی رو یاد گرفتم و همیشه مدیون ایشون هستم. بعد کارم رو در پخش سیما و تولید سیما ادامه دادم.
هیچ وقت فکر نمی کردم برنامه های ما اینقدر پر مخاطب باشه. اگر مردم برنامه ها رو می بینند، لطف و بزرگواری اونا هست. انشا الله که از نظراتشون استفاده کنیم و برنامه های ما روز به روز بهتر و بهتر بشه.
۲- بجز فعالیت در صدا و سیمای استان سمنان٬ فعالیت دیگری را نیز دارید؟
حدود هشت سال هست که من با دانشگاه سمنان همکاری می کنم و مدرس این دانشگاه هستم. چون رشتۀ اصلی من شیمی هست. لیسانس شیمی محض رو از دانشگاه علوم پایۀ دامغان و کارشناسی ارشدم رو در گرایش شیمی فیزیک از دانشگاه شهید بهشتی تهران گرفتم.
بجز فعالیت های دانشگاه، فعالیت های جانبی دیگری هم دارم که خیلی کمک می کنه به کار اجرای من. چند سالی با موسیقی (دف) کار کردم و آشنا شدم . کلاسهای زبان رو در کانون زبان تمام کردم ولی معتقدم چیزی مثل موسیقی و زبان، تموم نمیشه و مثل خوراکی هست که باید همیشه از اون استفاده کنیم.
به همین خاطر سعی می کنم در این زمینه اگر فرصت داشتم حتما مراحل تکمیلی کار رو طی کنم. حدود یک هفته هست که آزمون دکترای خودم رو دادم و نمی دونم موفق بشم یا نه. ولی اگه نتونستم توی این مسیر ادامه تحصیل بدم، چیزی که مد نظر من هست اینه که روی زبان تسلط داشته باشم. خیلی مهمه که یک مجری چندین زبان بدونه و مسلط باشه. ضمن اینکه در صدا و سیما در کنار اجرا، کار نویسندگی و گزارشگری رو هم انجام میدم.
۳- برخی معتقدند که مذهب بازدارنده است و جلوی پیشرفت را می‌گیرد اما شما در یک خانواده مذهبی بزرگ شده و مجری تلویزیون شدید، به نظرتان چگونه می‌توان هم مذهبی بود هم پیشرفت کرد و در عرصه‌های مختلف حضور داشت؟
به نظرم داشتن چنین اعتقادی بیشتر به یک شوخی شبیه باشه تا حقیقت. وقتی که یک درخت انگور میخواد رشد کنه حتما احتیاج به یک تکیه گاه داره. اگر تکیه گاه نداشته باشه قد نمیکشه و به بار نمیشینه. مذهب هم حکم همین تکیه گاه رو داره.
علاوه بر این کارشناسان عقیده دارند که بشر در دنیای امروز فقط به هوش تحصیلی نیاز ندارد. ما یک آی کیو داریم که همون هوش تحصیلیه و یک ای کیو که هوش هیجانی هست و هوش جدیدی که در موردش صحبت می کنند، هوش معنوی هست و ثابت شده کسایی که هوش معنوی دارند، بخش خاکستری مغر متفاوتی نسبت به دیگران دارند و از سلامت روان بیشتر برخورداند. این موضوع باعث میشه آدم در هر کاری که انجام میده، از حاشیه ها دور باشه. من بر اساس تجربیات خودم میگم که اتفاقاً مذهب نه تنها بازدارنده نیست بلکه کمک میکنه انسان در مسیر درست خودش قرار بگیره.
۴- از خانواده ی خود بگویید؟
مادرم خانه دار هست و پدرم کشاورز. شاید پدر و مادرم رو مردم سرخه بشناسند. چون شهر سرخه، شهر خیلی بزرگی نیست و خوشبختانه همۀ آدمها در سرخه فامیل یا همسایۀ هم محسوب میشن. ابوالقاسم احسانی پدر من هست و زیبا حمزه مادرم. ما 8 خواهر و برادر هستیم که دوران کودکی خیلی خوبی رو سپری کردیم. وقتی روزهای کودکی خودم رو مرور می کنم، احساس میکنم که عمدۀ فعالیت هایی که امروز دارم انجام میدم، پایه و اساس اون در دوران کودکی شکل گرفته. اون بازی ها، اون جنب و جوش ها. اون شیطنت ها و همچنین تجربه های اون دوران خیلی به کارهام کمک کرده و ردپای اون دوران در کارهام داره دیده میشه.
به واسطۀ فعالیت تئاتر که در سرخه شروع کرده بودم، با آقای حسین سنگسری آشنا شدم. همینجا از همسرم به طور ویژه تشکر می کنم که در طی این سالها همواره من رو حمایت کردند و پشتوانۀ خوبی برای فعالیت های من هستند. البته اولین منتقد برنامه ها و اجراهای بنده هم هستند که خوب منصفانه نقد می کنند تا کارهای من بهتره بشه. دو پسر دارم، محمد یاسین که دوازده سالشه و پارسا که هفت سالشه.
۵- وقتی برنامه ای را اجرا می کنید٬ چه تصوری از مخاطب دارید؟
قبل از اجرای برنامه تلاش می کنم که باتوجه به موضوع بحث، حتما مخاطب رو در نظر بگیرم. اینکه مردم ما، چه مشکلاتی در زندگی متناسب با اون موضوع دارند، باید مورد توجه باشه. نیاز سنجی در این کار خیلی مهم هست.
علاوه بر اون اگه مجری درک صحیحی از مخاطب خودش نداشته باشه، نمی تونه راحت و صمیمی با اونها ارتباط برقرار کنه. این خیلی مهمه که بدونیم ورای این دوربین ها، خانواده هایی هستند که نظارگر کار تو هستند و باید صمیمی با اونها گفتگو داشته باشید.
یه اصطلاحی در کار ما وجود داره به نام دیوار شیشه ای. وقتی که ما شروع می کنیم به اجرای برنامه، ناخودآگاه به خاطر اضطرابی که وجود داره، بین ما و بیننده یک دیواری شکل میگیره بنام دیوار شیشه ای. اگر مجری متبحر باشه، با تجریبۀ خودش این دیوار رو فرو میریزه و تلاش میکنه که حرفش رو به دل و جان مخاطب بشونه. اگر نتونه این دیوار رو بشکنه، حتی اگر اطلاعات فوق العاده ای هم داشته باشه، بیان خوبی هم داشته باشه، تصویرش هم خوب باشه، حرف مجری از دوربین فراتر نمیره و بر دل مخاطب نمیشینه. سخت ترین بخش اجرا همین شکستن این شیشه هست و اینکه بتونی در مقابل دوربین با مردم زندگی کنی.
۶- به نظر شما یک مجری باید دارای چه خصوصیاتی باشد تا بتواند اجرای قابل قبولی ارائه نماید؟
فکر میکنم این سوال یک سوال خیلی کلیدی هست. فاکتورهای مهمی در کنار هم جمع میشه تا اجرای یک مجری قابل قبول باشه. از بین همۀ اینها، مهمترین فاکتوری که شاید کمتر به اون پرداخته شده، شخصیت مجری هست. مجری باید شخصیت قابل قبولی داشته باشه، آدم مهربونی باشه. من نمی تونم با دنیا سر جنگ داشته باشم و بعد بشینم با مردم در مورد آشتی و گذشت صحبت کنم. حتی اگر این کار رو انجام بدم ،حرف من تاثیر خودش رو قطعا نخواهد نداشت.
همچنین صدای و بیان خوب که در طی سالها تجربه به دست می آید و به پختگی میرسه، اهمیت ویژه ای داره.
ظاهر خوب هم مهمه و بیننده حق داره چهره ای که میبینه، چهرۀ قابل قبولی داشته باشه. صرفا زیبایی مجری مهم نیست چون بهترین مجری های دنیا، لزوماً زیباترین مجری ها نیستد. فقط ظاهر خوب و مناسبِ رسانه، مهم هست.
ارتباط صمیمی، عامل مهمی در موفقیته که این با تجربه به دست میاد. اگر چندین کتاب ارتباط هم خونده بشه یا سخنرانی های زیادی شنیده بشه، خیلی کارساز نیست. مجری در دل کار می تونه پخته بشه. من فکر میکنم برای مجری خوب شدن، آدم باید هفت خوان رستم رو بگذرونه. در کلاسها گفته میشه که برای مجری شدن، باید آدم پوست بندازه و زحمت بکشه. شاید ما همیشه برنامه نداشته باشیم اما برای هر اجرا باید هر روز تمرین کنیم.
مطالعه و بروز بودن هم باید فوق العاده زیاد باشه. گفته میشه اطلاعات مجری باید به سطح اقیانوس و به عمق یک بند انگشت باشه. یعنی از هر چیز اطلاعاتی داشته باشد اما نیاز نیست خیلی جامع.
نکته آخر اینکه یک مجری باید با تاریخ و ادبیات کشورش آشنایی کامل داشته بشه.
۷- به عنوان مجری چه نظری در مورد برنامه های شبکه استان سمنان دارید؟
در سال 94 شبکه استانی سمنان تونست در بین مراکز کل کشور رتبۀ دوم رو به خودش اختصاص بده. به نظر من صدا و سیمای سمنان رتبۀ اول رو داره. چون با استانهایی داریم رقابت می کنیم که پتانسیل اونها خیلی بیشتر از سمنان هست. این نشون دهندۀ اینه که تلاش بچه ها فوق العاده زیاد هست و این تلاش قابل ستایشه و من همینجا از این فرصت استفاده می کنم و به همۀ همکارانم در صدا و سیمای مرکز سمنان تبریک می گم به خاطر تلاش تحسین برانگیزشون.
۸- سرکار خانم احسانی٬ اجرای کدام برنامه تان را بیشتر دوست داشتید؟
اگر این سوال رو دو سال پیش می پرسیدید قطعا می گفتم مسابقۀ کدبانو. چون اولین برنامۀ من در تولید بود. اگرچه قبل از اون در پخش هم اجرا داشتم. مسابقۀ زندۀ تلفنی کد بانو در سال 1383 بود که به خاطر اجرای اون برنامه، به عنوان مجری برتر در کشور در بخش مسابقه، شناخته شدم.
الان برنامۀ خانواده رو خیلی دوست دارم. چون حدود یک سال و هشت ماه هست که در برنامۀ زیر یک سقف در برنامۀ خانواده اجرا دارم و احساس می کنم عضوی از خانوادۀ مردم شدم و مردم لطف دارند و ما را می پذیرند.
۹- اگر خاطره ای از سالهای گذشته در زمان اجرا داشته اید، بفرمائید؟
لحظه لحظۀ کار اجرا بخاطر متنوع بودن، خاطره هست. یکی از خاطرات من برمیگرده به دو سال پیش. من منشی صحنه، نویسنده و گزارشگر برنامه زندۀ شبانه بودم به اسم زندگی همینجاست. آقای امینیان گفتند که برای دو روز من نمی تونم بیام و من جای ایشون برنامه رو اجرا کردم. در شب سوم، از بیننده ها خداحافظی کردم و گفتم که انشاء الله از شب آینده آقای امینیان به شرط حیات خدمت شما خواهند بود. این کلمۀ به شرط حیات یکی از کلماتی هست که آقای امینیان موقع خدا حافظی از آن استفاده می کند و من از خودِ صحبتِ آقای امینیان وام گرفتم و هنگام خداحافظی از این واژه استفاده کردم. فردا که رفتم اداره، یکی از همکاران خیلی ناراحت بود و از من پرسید حال آقای امینیان چطوره؟ من با تعجب گفتم خوبه حالشون. چطور؟ گفت شما دیشب گفتید به شرط حیات و ما خیلی نگرانیم و برای سلامتیشان دعا کردیم. من تازه متوجه شدم چه اتفاقی افتاده و نمی دونستم باید بخندم یا نارحت بشم و موضوع رو براشون توضیح دادم.
خاطرۀ دیگه اینکه حدود دو ماه پیش در برنامه خانواده اجرا داشتم. از اتاق گریم به استدیو رفتم اما یادم آمد وسیله ای رو در اتاق گریم جا گذاشته ام. 5 دقیقه به اجرا وقت باقی مونده بود. وقتی وارد اتاق شدم، در قفل شد. من تلفن همراه نداشتم و کسی هم اطراف نبود. خیلی نگران آنتن بودم. کسی هم دنبال من نمیگشت. صدای یکی از همکاران خدماتی را شنیدم. او را صدا زدم و او باپیچ گوشتی و آچار، قفل درب رو شکست. چند ثانیه به آنتن مونده بود که خودم رو رسوندم.
۱۰- تفاوت اجرا در شبکه استانی با دیگر شبکه های سراسری چیست؟ آیا برای اجرا در سایر شبکه های ملی برنامه ای دارید؟
کارکرد شبکه استانی با شبکه ملی خیلی فرق میکنه. شبکه های استانی طراحی شده برای اینکه به آداب و رسوم و آیین های محلی پرداخته بشه که انصافاً طی این سالها خیلی خوب با جزئیات کار شده. این آیین ها، گنجینه های ارزشمند هر منطقه هست که باید به اون پرداخته بشه که اهداف این رسانه ها حفظ گویش، لباسها، غذاهای سنتی که از گذشته به ما رسیده هست. اما شبکه های ملی در کنار این موضوعات، کارکردهای دیگه ای رو هم داره.
در مورد اجرا در شبکۀ ملی هم باید بگم در ایام خاصی یک سری اجراها هست که ارتباط های زنده ای گرفته میشه . مثل انتخابات یا روزهای راهپیمایی و ... که با شبکه های 1 و 2 و 3 ، شبکه قرآن و ... همکاری داشتیم.
چند سال پیش هم یک اجرای مشترک دو روزه داشتم با شبکۀ استانی لرستان.
حدود یک سال هم هست که اجرای صحنه دارم برای سازمان هوا فضای تهران که برنامه های صحنه رو من برای اونها اجرا میکنم.
۱۱- دوست ندارید بازیگری را تجربه نمایید؟
سال 73، انجمن نمایش سرخه برای اولین بار کلاسهای بازیگری رو با مربی گری خانم محبوبه صادقوار برای خانم ها برگزار کرد. من در کلاسها شرکت کردم و یک سال بعد، تونستیم نمایش گلهای آفتابگردان رو کار کنیم که در جشنوارۀ دانش آموزی تونست مقام کسب کنه.
خودم احساس میکنم در اجرای من حتما رد پای این بازیگری دیده میشه. فن بیان و سایر مواردی که در اون کلاس گفته شد، به اجرای امروز من کمک کرده. معتقدم یک مجری اگه قدری بازیگری بدونه خیلی میتونه موفق بشه. وقتی در دانشگاه قبول شدم خیلی فرصت نداشتم که بخوام ادامه بدم. دو تئاتر هم در سمنان با گروه های دیگه کار کردم اما الان ترجیح میدم خیلی وارد دنیای بازیگری نشم. علاقه مند هستم اما فرصتش رو ندارم.
۱۲- چه پیشنهادی به جوانان علاقه مند به مجری گری دارید؟
کار اجرا خیلی جذابه اما شاید از سختی کار مطلع نباشند. پیشنهاد اولم اینه که در هر رشته ای که درس می خونن حتما ادامه تحصیل بدن حتی اگر مرتبط با کار اجرا نیست.
اگر تونستند در کلاسهای آموزشی فن بیان و گویندگی حتما شرکت کنند. وقتی در این کلاسها شرکت کنند با جنس و تن صداشون و با ویژگی های یک اجرای خوب آشنا میشن.
اجرای مجریان مختلف رو در رادیو و تلویزیون دنبال کنند.
سعی کنند دایره لغاتشون رو زیاد کنند. برای اینکار باید گوششون خیلی تیز باشه و لغات رو در صندوقچۀ ذهن خودشون ذخیره کنند.
خیلی باید اهل مطالعه باشند.
فن بیانِ خوب، صدا ی خوب که با تمرین و پشتکار و صبر به دست میاد.
توصیۀ من تمرین، تمرین و تمرین هست.
۱۳- نظر شما در مورد مردم سرخه همچنین وبسایت ها و وبلاگ های شهرستان سرخه چیست؟
من مردم سرخه رو همیشه با دو ویژگی معرفی می کنم. یکی سخت کوش بودن مردم این ناحیه و دوم با وجدان بودنشون.
اگه دقت کرده باشید هر کجا که یک سرخه ای کار میکنه، محاله که کار خودش رو با کیفیت انجام نده. احساس می کنم که در مردم سرخه، وجدان و سخت کوشی بیشتر از جای دیگه هست.
من فوق العاده سرخه رو دوست دارم. دوران کودکی و دبیرستانم رو در سرخه گذروندم. با درختهای سرخه بزرگ شدیم. در کنار جوی آبش رشد کردیم. در کوچه پس کوچه هاش دویدیم و بازی کردیم. زندگی رو یاد گرفتیم. در کوچه باغهای سرخه، خاطرات خیلی زیادی رو در ذهنم ثبت دارم. هربار که میام سرخه، حالم خیلی خوب میشه. اون تنش ها و استرس هایی که به واسطۀ شغلمون وجود داره، از من دور میشه. مهمتر از همۀ اینها، اون چیزی که یک گنجه و ثروته، گویش مردم اینجاست. خدا رو هزار بار شکر میکنم که در خانوادۀ بزرگ شدم که با من با گویش سرخه ای صحبت شده.
از اینکه گویش سرخه ای رو بلد هستم، خوشحالم و این یک پرچم افتخاری بوده که تو رسانه ها اون رو بالا گرفتم.
وبسایت ها و وبلاگ هایی که در سرخه وجود داره به واسطۀ شغلم بهشون سر می زنم اما نه زیاد.
حرکت خیلی خوبیه. باعث میشه که ما قدر آداب و رسوم خودمون رو بدونیم. درخواست من از سایت ها و وبلاگهایی که فعالیت می کنن اینه که تلاش عمدۀ خودشون رو بذارن برای حفظ گویش سرخه ای. چیزی که متاسفانه داره از بین میره. ما با بچه های خودمون سرخه ای صحبت نمی کنیم بخاطر اینکه بچه هامون لهجه می گیرن. ما داریم گنج بزرگی رو ازشون می گیریم که نکنه گرد و خاک کوچکی روی این گنج نشسته باشه. که به نظرم این اشتباهه.
۱۴-سوالی که دوست داشتید پرسیده میشد اما نپرسیدیم؟
دوست داشتم می پرسیدید که برای این گفتگو، چه تیتری براتون انتخاب بشه.
اگه موافق باشید دوست دارم؛ تیتر باشه : بانویی با انرژی هسته ای
دلیلش هم اینه که اسم شناسنامه ای من ام البنین هست اما در سازمان اسم هنری خودم رو بانو انتخاب کردم که تلفظش راحت تر هست. بانو احسانی.
کسایی که با من در حوزه های مختلفی برخورد داشتند معتقدند که من خیلی پر انرژی هستم. من انرژی خودم رو برای کارها از خودِ کارهام میگیرم.
وقتی شما به کاری علاقه داشته باشید طبیعتاً با انجام اون کار، انرژی به خودتون بر میگرده.
۱۵- سخن پایانی خود را بیان نمایید؟
به دو نکتۀ مهم می خوام اشاره کنم.
اول اینکه خواهش میکنم از همه مردم سرخه، اونایی که با گویش سرخه آشنا هستند، نعمت صحبت کردن با گویش سرخه ای رو از بچه هاشون نگیرند. پدر و مادرامون به وظیفۀ خودشون عمل کردند. حتی اگر اونا کم سواد بوند، ولی گویش سرخه ای رو به ما منتقل کردند. ما که ادعای سواد و دانش داریم چرا از فرهنگ خودمون باید بترسیم و این گویش زیبا رو به بهونۀ لهجه پیداکردن، به بچهه هامون منتقل نکنیم.
من با فرزندانم سرخه ای صحبت می کنم و اونا خیلی خوب سرخه ای متوجه میشم و جواب هم میدن. من این کا رو ادامه میدم تا کامل بتونن سرخه ای صحبت کنند. خواهشم اینه که گویش سرخه ای رو احیا کنید.
دوم اینکه من به واسطۀ فعالیتهایی که داشتم، گاهاً نتونستم نقش خیلی خوب فرزندی رو برای پدر و مادرم ایفا کنم ولی همۀ این کمبودها رو برادران و خواهرانم جبران کردند.
از این فرصت استفاده می کنم و می خوام بگم دست همشون رو می بوسم که بجای من برای پدر و مادرم فرزندان خوبی بودند. انشا الله که بتونم یه روزی این کم کاری ها رو برای پدر و مادر جبران کنم.
در پایان از زحمات ارزشمند شما تشکر می کنم.
عضو شويد
عضويت سريع